Robertus S Remigii, Historia Hierosolymitana, 4, 5

monumenta.ch > Hieronymus > uwbM.p.th.f.69.99 > bnf7877.96 > sectio 6 > csg871.119 > sectio 16 > bavPal.lat.1449.165 > bkeCod.15.31v > bavPal.lat.1449.179 > sectio 108 > habCod.Guelf.707Helmst..28 > sectio 27 > sectio 211 > csg250.211 > sectio 127 > csg250.262 > bnf13013.132 > sectio 148 > bkeCod.15.14r > bavPal.lat.1449.77 > csg251.57 > 35 > sectio 32 > sectio 30 > csg250.248 > bnf13013.108 > bkeCod.15.180v > bnfNAL1615.104 > sectio 74 > sectio 10 > sectio 65 > csg871.46 > sectio 28 > sectio 14 > sectio 75 > sectio 6 > sectio 37 > sectio 94 > sectio 4 > sectio 26 > habCod.Guelf.79Weiss..128 > bmv343.170 > habCod.Guelf.79Weiss..101 > sectio 10 > csg871.160 > bnf13013.73 > csg250.272 > 210 > sectio 4 > bavPal.lat.1449.152 > csg251.181 > bnf7296.58 > Exodus, 1 > sectio 50 > bnfNAL1615.249 > Hugo de Folieto, De claustro animae, 1, 15 > sectio 103 > sectio 120 > sectio 22 > bkeCod.15.170r > csg248.126 > bavPal.lat.1449.113 > bmv343.258 > sectio 20 > salCod.Sal.X,16.236 > csg250.263 > bnf7296.31 > bnf13013.170 > sectio 10 > csg250.172 > salCod.Sal.X,16.228 > sectio 29 > bnf13013.95 > sectio 19 > bmv343.193 > 17 > uwbM.p.th.q.1a.148 > 5

CAPUT V. SHOW LINKS TO MANUSCRIPTS

1 Tunc geminata laetitia duplicis victoriae, festivum tempus effecit, et eos qui egestatis moerore consumpti pene erant, refecit. 2 Iam vero Armenii et Surani, victum ad castra ferebant, et de felici nostrorum eventu congaudebant. 3 Sic illi de civitate egrediebantur, et inter saxa montium latitabant, insidiabanturque illis qui victum afferebant, et quotquot comprehendere poterant occidebant. 4 Quod valde moestificavit proceres, et super hoc consilium inierunt, remediumque huic calamitati repererunt. 5 Castrum construxerunt ante portam civitatis, super pontem iuxta Machumariam, quod illos valde perdomuit, quoniam deinceps nullus eorum exire per pontem ausus fuit. 6 Et tunc quia castrenses ad hoc peragendum opus non sufficiebant, Boamundus et comes sancti Aegidii ad Portum Sancti Simeonis perrexerunt, et inde operarios pretio adducere studuerunt. 7 Quos cum adducerent, Turcos qui nocte illa de civitate exierant, in insidiis positos invenerunt, qui subitaneo incursu tam fortiter nostros invaserunt, quoadusque illos qui equites erant absque ulla certaminis reverberatione in montana fugaverunt. 8 Pedites qui fugere non potuerunt, diram necem perpessi sunt; sed quanto fuit acrior, tanto et gloriosior. 9 Et qui ibi mortui sunt, fere mille fuerunt, sed occidentes diu gavisi non sunt. 10 Relatio enim huius occisionis ad castra pervenit, tantosque principes proceresque commovit. 11 Qui equis prosilientes ad ulciscendam mortem suorum ordinatis agminibus pervolant, inveniuntque eos adhuc in campo, occisorum capita detruncantes. 12 Illi vero nequaquam perterriti, in sua confidentes multitudine ad pugnam congrediuntur; sed nostris toto corde tota virtute confidentibus, postquam pedites nostri equitibus consociati sunt, in brevi supernantur. 13 Nam ut viderunt illos quos ad montana fugere compulerant accurrere, nostrorumque agmina fortiter crescere, et crescendo fortius insistere, terga vertunt, et versus pontem fugae viam arripiunt. 14 Sed valde impedivit difficultas itineris angusti, quia nec fugere usquam poterant, nec converti. 15 Reverti retro fas non erat, quia hostis urgebat; dextra laevaque diverti, impossibilitas angusti itineris prohibebat, praeire, vetabat densa multitudo fugientium. 16 Sicque eis divino nutu contigerat, ut nec fugere, nec pugnare licuerit. 17 Ibi Turco nec toxicata sagitta proficiebat, nec equi velocitas subveniebat. 18 Ibi maiorem stragem pedites egerunt quam qui equis insidebant, quoniam certatim, ut falcator prata vel messem, detruncabant. 19 Illic satiari potuisset enses et tela aliarum gentium Turcorum sanguine, sed quia Francigenarum erant, nec obtundi poterant, nec repleri cruore. 20 Nostri tantum pugnabant, illi patiebantur; nostri percutiebant, illi moriebantur. 21 Nec tantum infatigata manus dilaniare poterat, quantum quod dilaniaret, reperiebat. 22 Inter vivos mortui stabant, quia suffulti densitate vivorum, cadere non poterant; et calamitas tanta eos oppresserat quod alter alterum in mortem opprimebat. 23 Tantus illos timor invaserat, quod subsequens praecedentem, ut fugere posset, impellebat. 24 Dux itaque Godefridus militiae decus egregium, ut vidit quod nemo illos ferire potuit, nisi post dorsum, equo celeri volitans anticipavit pontis introitum. 25 Et quae lingua valet explicare quantas strages dux solus illic dederit super corporibus gentis iniquae? 26 Illi fugere coeperant, armaque sua in terram proiecerant, gladium ducis ut mortem expavescebant, et tamen vitare non poterant. 27 Ille exsertis brachiis, ense nudato, eorum cervices amputabat; illi minime renitentes, nuda corpora inviti offerebant. 28 Ibi ira, locus, gladius, validaque manus pugnabat, et hoc totum in membris miserorum redundabat. 29 Cumque unus ex eis audacior caeteris, et mole corporis praestantior, et viribus, ut alter Goliath, robustior, videret ducem sic immisericorditer in suos saevientem, sanguineis calcaribus urget equum adversus illum, et mucrone in altum sublato, totum super verticem ducis transverberat scutum, et nisi ictui umbonem dux expandisset, et se in alteram partem inclinasset, mortis debitum persolvisset. 30 Sed Deus militem suum custodivit, eumque scuto suae defensionis munivit. 31 Dux ira succensus vehementi, parat rependere vicem, eiusque tali modo amputat cervicem. 32 Ensem elevat, eumque a sinistra parte scapularum tanta virtute intorsit, quod pectus medium disiunxit, spinam et vitalia interrupit, et sic lubricus ensis super crus dextrum integer exivit, sicque caput integrum cum dextra parte corporis immersit gurgiti, partemque quae equo praesidebat remisit civitati. 33 Ad quod horrendum spectaculum omnes qui in civitate erant confluunt, et videntes sic admirati sunt, conturbati sunt, commoti sunt, tremor apprehendit eos: ibi dolores ut parturientis (Psal. XLVII), ibi voces eiulantium, quia ille unus fuerat ex Admiraldis eorum. 34 Tunc evaginaverunt gladios suos, intenderunt arcus suos, paraverunt sagittas suas in pharetra (Psal. X, 3), ut sagittarent ducem, cupientes, si eis permissum esset, tantam militiae Christianae exstinguere lucem. 35 Sed Deus eorum pravae voluntati non consensit, quia dux retrocessit; sustinere enim telorum ac sagittarum grandinem diu non potuit. 36 O praedicabilis! 37 o invicta ducis dextra et animosi pectoris robur eximium! 38 Laudandus et ensis, quod in sua integritate perseverans, vibranti dexterae sui famulatus impendit obsequium. 39 Et cuius cor eructare, cuius lingua enarrare, cuius manus scribere, quae pagina valet suscipere aliorum facta principum, qui illi compares fuerunt in omnibus victoriis praeliorum? 40 Victoria ducis prae caeteris enituit, quoniam pars dimidiati corporis quae remansit, testimonium laudis fuit; fluctus vero qui occisorum corpora absorbuit, aliorum ictus mirabiles occuluit. 41 Sed sicut ventus turbinis annosae, arboris constringit brachia, sic incisa cadebant morientium membra. 42 In hoc praelio persecutus est unus mille, et duo fugaverunt decem millia (Lev. XVI, 8). 43 Qui in flumen rapido cursu immergebantur, emergentes pontis ligneas columnas amplexabantur, sed nostri desuper illos lanceis perforabant et perimebant. 44 Cruor effusus sanguineum flumini dabat colorem, cunctisque cernentibus magnum incutiebat horrorem. 45 Quippe densitas corporum fluminis impediebat cursum, et retrogrado incessu ire cogebat retrorsum. 46 Et quid mirum? 47 Super pontem etenim quinque millia prostrata fuerunt, quae omnia deorsum in aquam praecipitata sunt. 48 Et quis numerare potuit quot mucro desaeviens praecipiti saltu in amnem mergi compulit? 49 In illo conflictu occisus est Cassiani magni regis Antiochiae filius, et duodecim Admiraldi regis Babyloniae, quos cum suis exercitibus miserat ad ferenda auxilia regi Antiochiae. 50 Et quos Admiraldos vocant, reges sunt, qui provinciis regionum praesunt. 51 Provincia quidem est, quae unum habet metropolitanum, duodecim consules et unum regem. 52 Ex tot itaque provinciis convenerunt, quot ibi Admiraldi fuerunt mortui. 53 Et qui ibi capti sunt, pro septem millibus computati sunt. 54 Vestium, armorum, caeterique cultus adparatum nemo retinere potuit per ullam memoriam. 55 Sic itaque superati sunt Turci magnanimiter a Francis, siluitque deinceps garrula vox eorum, atque stridor dentium, et quotidianorum clamositas conviciorum. 56 Iam vero demissis vultibus ibant, et plerique omnino diffidentes, furtim de civitate exeuntes, fugiebant. 57 Nox superveniens litem diremit, et nostri victores ad castra redierunt; illi vero obseratis ianuis, intra urbem se receperunt. 58 In crastinum ut primum lux matutina processit, Turci de civitate exierunt, et collegerunt corpora mortuorum, quot invenire potuerunt et sepulturae tradiderunt. 59 Quod Christiani exercitus iuvenes ut audierunt, multi in unum conglobati ad coemiterium cucurrerunt, et quae illi cum magno honore sepelierant, cum magno dedecore foras proiecerunt. 60 Subterraverant quippe illa ultra pontem ad Machumariam quae erat ante portam civitatis, et plurima palliis involverant, et byzanteos aureos, arcus, et sagittas et alia multa cum eis reposuerant. 61 Sic enim est eorum consuetudo sepelire; nostrorum vero est libentissime ea tollere. 62 Extractis itaque corporibus universis, capita absciderunt, scire cupientes numerum illorum qui ad ripam fluminis necati sunt. 63 Truncata siquidem capita ad castra attulerunt, et cadavera feris et volucribus inhumata reliquerunt. 64 Quod ab altis moenibus et turribus excelsis prospicientes, vehementer indoluerunt, et genas scindentes et crines vellentes, Machomum praeceptorem suum in auxilium sui coeperunt invocare. 65 Sed Machomus non potuit restaurare, quos Christus per suos milites voluit exterminare. 66 EXPLICIT LIBER QUARTUS.